Юбилеи библиотек
Шекпээр көдээ библиотеказы 65 чылдаан
1955 чылда баштайгы саман клубтуң тудуун Ооржак Эртине-Очур Маскыровичиниң удуртулгазы-биле тудуп эгелээн.
Клубтуң баштайгы даргазынга ону тудуп дооскан Ооржак Эртине-Очур Маскыровичини колхоз баштаар чери томуйлаан.
1964 чылда ол туттунган клубтуң иштинге ѳрээлге ном саңынга Ооржак Монгуш Сатпажыковна ажылдап кирген.
1964 чылдан 2009 чылга чедир Шекпээр суурнуң библиотеказынга Монгуш Убара Баян-ооловна ажылдап чораан. 2009-2011 чылдарда Дюдюк Д. А. Амгы уеде библиотеканың эргелекчизи бооп Эртине Айдысмаа Кушкаш-ооловна ажылдап чоруур.
Аксы-Барлык көдээ библиотеказы — 70 чылдаан
Аксы-Барлыкка библиотеканы 1947 чылда школанын бир клазынга ажыткан турган. Ооң баштайгы библиотекары болгаш эргелекчизи – Кызыл Сүрүн деп кижи турган.
1952 чылда Шекпээр чурттуг Хомушку Клара, ооң соонда Хертек Макар деп башкы эргелекчилеп турган.
1958 – 1963 чч. – Сарыглар Севил;
1963 – 1964 чч. – Күжүгет Окпа;
1965 – 1966 чч. – Күжүгет Конзай-оол;
1966 – 1967 чч. – Хертек Саара;
1968 – 1969 чч. – Сарыглар З. Т. ажылдап турганнар.
1969 чылда Улуг-Хем чурттуг тускай библиотекарь эртемниг Төтпес-оол Кара-кыс кээп ажылдап эгелээн. Ол 1971 чылга чедир ажылдаан.
1971 – 1977 чылдарда библиотеканың эргелекчизи кылдыр Хертек Мария ажылдаан.
1978 чылдан эгелеп 2011 чылга чедир библиотекага Саая Соңгукчу Лопсановна ажылдап келген. Ол 33 чыл иштинде суурнуң библиотеказының сайзыралынга дыка хөй үлүг-хуузун киирген. Ол ажылдап келген үезинде хөй-хөй шаңналдар, хүндүлүг бижиктер-биле шаңнаткан.
Саая Соңгукчу Лопсановна ажылдап келген үезинде кожуун болгаш республика чергелиг мөөрейлерге киржип келген. Ол ышкаш сумунуң хөй-ниити чуртталгазынга идекпейлиг киржип чоруур.
Ном саңынын амгы үези
2011 чылдын октябрь айдан эгелеп библиотекага аныяк специалист Саая Аида Николаевна ажылдап келген.
Амгы уеде библиотеканың фондузу – 11503 экземпляр ном бооп турар, ооң иштинде тыва номнар саны – 2704.
Ном фондузунда аңгы-аңгы темага словарьлар, справочниктер, энциклопедиялар бар. Сөөлгү беш чылдарның солун-сеткуулдериниң көктээшкиннери шыгжаттынган.
Бо үеде номчукчулар саны – 482 кижи.
Солун-сеткуулдер чагыдылгазынга акша хандырылгазын 2004 чылдан эгелеп суму чагыргазы узуктел чок хандырып турар.
Аянгаты кодээ библиотеказы — 60 чылдаан
Улуг Аянгатыга 1960 чылда «Комсомол 30 чылы» колхоз турар уеде Аянгаты сумузунун кодээ культура бажыңын кылган. Ооң — биле катай сумунуң библиотеказы ажылдап эгелээн.
Ол үеде культура бажыңынга директор кылдыр Монгуш Даш-оол ажылдап чораан.
Библиотекага бир дугаар библиотека эргелекчизи кылдыр Саая Анна Белековна ажылдап эгелээн. 1960 чылдарда Аянгатыга оореникчилер 347 кижи, школага башкылап ийи орус башкылар өг-бүлези-биле келген, ол башкылырның уруглары база Аянгаты школазынга өөренип турган. Ынчан ол уеде, суурнуң удуртукчулары ыракы хойжу бригадаларга чедип, улуг дузазын кадып аъш-чемин, эм-таңын чедирип көжер библиотека доктаамал хойжуларга номнарын баргаш бижиттирип берип турган.
Кончуг талантылыг чараш оолдар, кыстар культура төвунге ойнап, район чергелиг улуг шаңналдарны хөй-хөйу — биле алгылап чорааннар.
Культура бажыңынга кино, концерт, оюн-тоглааларга улуг-биче чон аажок идекпейлиг киржип турган ол үеде чон ортузунга онза-солун, өөредиглиг ном делгелгелерин, беседа-обзорларны школа — биле сырый харылзаалыг эрттирип турган.
Ынчан школа директору Монгуш Шыдыраа ажылдап турган. Ол кончуг чончу, тура-соруктуг, ак-сеткилдиг эш-өөрзурек клуб, библиотека биле сырый харылзаалыг ажылдап чораан кижи. Ол уеде чон ном номчуурунга кончуг сонуургалдыг, ылангыя эр улус , мээң эн-не хөй номчукчуларым турганнар.Чижээ: Хомушку Серин-оол , Монгуш Маадыр-оол,Монгуш Депит-оол Хомушку Мөге,Ооржак Сагаан дээш оон-даа өске номчукчуларым турганнар ол солун номнарны олар аразында мен баштай номчуйн сен манна деп даа турарлар оларның номуур номнары орус дыл кырында номнар номчуурунга ынак чорааннар.
1961 чылда партия Тыва Обкомунуң айтыышкыны ёзугаар Шекпээрге турган «Кызыл-Тараачын» (Красный пахарь) колхоз биле Аянгатының «Комсомол 30 чылы» колхозун каткаш, чаңгыс совхоз (совет ажыл-агый) кылдыр эде тургускан. Совкоз Бичетей болгаш Аянгаты деп ийи салбырлыг тургустунган.
Анна Белековна суурнун көдээ библиотеказынга 5 чыл иштинде ажылдап келгеш, библиотеканың сайзыралынга бодунуң улуг үлүг-хуузун киирген хоочун библиотекарь. Ийи оолдуң үш кыстың авазы хөй — хөй уйнуктарның кырган-авазы.
Анна Белековнаның соонда Куулар Зинаида Тогус-ооловна ажылдап кирген.
Зинаида Тогус-ооловнанын соонда библиотекага Монгуш Светлана Дайгранзаовна, Монгуш Олчеймаа Картыг-ооловна Аянгаты суурнун библиотеказынга база үлүг хуузун кииргеннер.
1979 чылдан эгелеп Саая Вера Кудурукпайевна ажылдап эгелээн. Школаның библиотекары биле сырый харылзаалыг ажылдап выставканы викторина, беседаны-даа каттай кылып турган. Оон аңгыда клуб — биле кандыг-даа үеде чанңыс аай демниг ажылдап турган.
1995 чылдан эгелеп амга чедир Аянгаты көдээ библиотеказының эргелекчизи кылдыр Саая Чойганмаа Серин-ооловна ажылдап чоруур